Biomimicry: de natuur als inspiratiebron voor innovatie
In onze zoektocht naar creatieve oplossingen vergeten we dikwijls dat we omringd zijn door geniale uitvindingen. Onze geliefde planeet is al 3,8 miljard jaar aan het experimenteren, en weet inmiddels precies wat werkt en wat niet werkt. De catalogus van slimme en duurzame ideeën uit de biologie is eindeloos, en biedt veel inspirerende voorbeelden voor innovatie.
De natuur gebruiken als inspiratiebron wordt ook wel Biomimicry (of Biomimetica) genoemd. Deze term werd al in 1982 geïntroduceerd, maar kreeg pas eind jaren 90 grote bekendheid door het boek ‘Biomimicry: Innovation Inspired by Nature’, geschreven door de wetenschapper Janine Benyus. Benyus omschrijft Biomimicry in haar boek als “de revolutionaire nieuwe wetenschap, die de beste ideeën uit de natuur analyseert en ze bewerkt voor menselijk gebruik.”
Afkijken van Moeder Natuur is natuurlijk al zo oud als de weg naar Rome. De oude meesters, zoals Leonardo da Vinci en Gaudi, gebruikten al elementen in hun werk die ze regelrecht van de natuur had afgekeken. Toch heeft deze werkwijze nog altijd niets van zijn waarde verloren. Sterker nog, we hebben het meer nodig dan ooit tevoren. We zullen op zoek moeten gaan naar slimmere oplossingen en geavanceerdere technologieën om de (klimaat)vraagstukken van de komende decennia het hoofd te kunnen bieden. Door te bestuderen hoe de natuur werkt, kunnen we leren hoe we met betere ideeën kunnen komen.
Van kogel naar vogel
Shinkansen, beter bekend als de kogeltrein, was ontworpen als één van de snelste treinen ter wereld. Deze Japanse snelheidsduivel haalde met gemak snelheden van boven de 300 km per uur. Het vervoersmiddel had echter één groot nadeel. Elke keer wanneer de trein een tunnel uitkwam ging dit gepaard met een enorme knal. De knal werd veroorzaakt door de luchtdruk die in de nauwe ruimte werd samengeperst. Dit immense lawaai, in combinatie met de strenge Japanse wetgeving, zou het einde betekenen van de trein als het geluidsprobleem niet snel werd opgelost.
Eiji Nakatsu, een ingenieur bij JR West, werd aangesteld om het probleem op te lossen. Als fanatiek vogelaar vergeleek Nakatsu de lawaaierige trein met de stille ijsvogel. Nakatsu wist dat dit bijzondere diertje in staat was om zich geruisloos te verplaatsen, vanuit de lucht (lage-weerstand) naar het water (hoge-weerstand), zonder ook maar een plons te veroorzaken.
Nakatsu gebruikte de puntige snavel van de vogel als inspiratiebron bij het herontwerpen van de voorkant van de trein. Het nieuwe ontwerp was een doorslaand succes. De trein was niet alleen veel stiller, maar kon ook een 10% harder rijden en verbruikte 15% minder elektriciteit.
Klittenband is een ander geweldig voorbeeld van biomimicry. In 1948 ontdekte de Zwitserse ingenieur George de Mestral, na een wandeling met zijn hond, klitten in de vacht van zijn viervoeter. Toen hij de klitten probeerde te verwijderen, viel het hem op hoe stevig deze bleven zitten. Hij bestudeerde de klitten onder de microscoop en ontdekte dat de uiteinden van de klitten bestonden uit kleine (weer)haakjes. Deze ontdekking inspireerde hem om het wereldberoemde ‘klittenband te ontwikkelen.
Het (van dichtbij) bestuderen van dieren, planten en elementen uit de natuur kan soms tot fantastische inzichten leiden. Neem bijvoorbeeld termieten.
Architect Mick Pearce bestudeerde Afrikaanse termietenholen en hun zelfregulerende temperatuursysteem. Binnenin een termietenhol is het een constante temperatuur van 30 graden Celsius, terwijl de buitentemperaturen gedurende de dag schommelen tussen de 0 en de 37 graden!
Pearce paste de nieuwe inzichten toe in zijn ontwerp voor het ‘Eastgate Centre’, het grootste kantoren- en winkelcomplex in Zimbabwe. Het effect was gigantisch. Het gebouw heeft geen air-conditioning nodig om koel te blijven en gebruikt maar liefst 90% minder energie dan conventionele gebouwen met dezelfde omvang…
Biomimicry is slechts één van de vele manieren om op creatieve manier problemen op te lossen. Wil je meer weten over creatieve probleemoplossing? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag op weg.
