Hoe het stellen van vragen je creatiever maakt

Ons brein is voorgeprogrammeerd om vragen te beantwoorden. Zodra zich een vraag aandient, gaan onze hersenen als een razende op zoek naar een passend antwoord. De ‘kunst’ van het vragen stellen is dan ook cruciaal voor het vinden van creatieve oplossingen.

1. Denk in kansen (en in vragen)
Iedereen wordt er wel eens mee geconfronteerd; zaken die je liever kwijt dan rijk bent. Een collega die teveel zeurt, achterhaalde regelgeving, teleurstellende verkoopresultaten etc.

Op dit soort momenten is het een geruststellende gedachte dat je vrijwel elk probleem op een creatieve manier kunt oplossen. Hoewel er veel zaken zijn die buiten je invloedsfeer liggen, heb je altijd de keuze ‘hoe’ je reageert op de (ongewenste) situatie waarmee je geconfronteerd wordt.

Het stellen van een ‘Hoe kunnen we…?’ vraag is een simpele manier om een probleem snel en doeltreffend aan te pakken. Door de ongewenste situatie te herformuleren tot een constructieve kans, verander je jouw alledaagse frustraties in inspirerende mini-uitdagingen.

Deze aanpak is niet alleen heel positief, maar biedt je ook de mogelijkheid om zelf actie te ondernemen om de verandering die je voor ogen hebt te realiseren.

Stel, je verkoopresultaten vallen tegen. Je kunt natuurlijk gaan zitten mokken, of je collega’s de schuld geven, maar je kunt jezelf ook uitdagen om dit probleem op te lossen. Je zou jezelf bijvoorbeeld simpele vragen kunnen stellen zoals: ‘Hoe kunnen we meer producten verkopen?’, ‘Hoe kunnen we meer verkopen aan onze huidige klanten?’, ‘Hoe kunnen we het leuk maken om onze producten te kopen?’, ‘Hoe kunnen we het een leuke ervaring maken om bij ons te kopen?’, ‘Hoe kunnen we onze producten onweerstaanbaar maken om te kopen?’ of ‘Hoe kunnen we onze bestaande klanten inzetten om nieuwe klanten te werven?’

2. Plaats vraagtekens bij je vragen
Wanneer je een inspirerende uitdaging voor jezelf hebt geformuleerd, is het tijd om je ‘Hoe kunnen we…?’ vraag nader te inspecteren. Stel jezelf de vraag: “Gaat deze vraag daadwerkelijk over de kern van mijn uitdaging?” Of is er een belangrijker aspect waar een oplossing voor nodig is?

Twijfel je? Gebruik dan de ‘5-Whys’ techniek om tot de kern van je probleem te komen. Stel jezelf de vraag: ‘Waarom wil ik dit?’ en herhaal deze vraag bij elk nieuw antwoord dat je geeft. Na vijf keer deze vraag herhaald te hebben, is de kans groot dat je op de kern van je probleem gestuit bent.

De vraag ‘Hoe kunnen we meer producten verkopen?’ is wellicht te breed ingestoken. Misschien gaat het probleem juist wel over een specifieke afdeling (‘Hoe kunnen we afdeling X helpen om meer producten te verkopen?’) of over een specifiek type product (‘Hoe kunnen we nieuwe klanten vinden voor product X?’)

3. Herformuleer je vragen
Als je tevreden bent over het onderwerp, kun je je woordkeuze onder de loep nemen. Probeer je vraag eens een (flink) aantal keer te herformuleren. Gebruikmaken van andere woorden lijkt misschien onbelangrijk, maar niets is minder waar. Woorden helpen bij het associëren en kunnen leiden tot het leggen van nieuwe verbanden. Taal speelt een cruciale rol in het creatieve proces. Ben je op zoek naar originele ideeën, stel dan een wat originelere vraag.

De vraag ‘Hoe kunnen we meer producten verkopen aan bestaande klanten?’ kan ook geformuleerd worden als ‘Hoe zorgen we voor meer terugkerende klanten?’, ‘Hoe zorgen we ervoor dat onze klanten vaker terugkomen?’ of ‘Hoe kunnen we het aantrekkelijk maken voor klanten om meer van ons te kopen?’.

Zoals je kunt zien zorgt elke nieuwe vraag ervoor dat je aandacht verschuift en ergens anders op gericht wordt. Met andere woorden, formuleer je uitdaging op een andere manier en je zult een nieuwe aanvliegroute vinden, met andere oplossingen.

4. Destilleer nieuwe uitdagingen
Nu je de perfecte ‘Hoe kunnen we…?’ vraag hebt geformuleerd wordt het tijd om hem te beantwoorden. Gun jezelf een moment in je drukke agenda om na te denken en geneer zoveel mogelijk antwoorden (lees: ideeën). Je hebt vast al een heleboel ideeën, maar het kan geen kwaad om enkele creatieve denktechnieken in te zetten om het aantal oplossingen te verveelvuldigen.

Ben je tevreden over het aantal ideeën? Maak dan een selectie en analyseer je beste ideeën. Ga op zoek naar de waarde achter de ideeën en zet je favoriete ideeën opnieuw om in ‘Hoe kunnen we…?’ vragen.

De vraag: ‘Hoe kunnen we meer producten verkopen?’ kan leiden tot allerlei ideeën zoals;

– Onze producten goedkoper maken
– Meer verkopen aan bestaande klanten
– Tevreden klanten vragen om een aanbeveling
– Ons product(portfolio) uitbreiden
  Etc.

‘Meer verkopen aan bestaande klanten’ zou weleens een slimme aanvliegroute kunnen zijn om de verkoopcijfers op te krikken. Deze doelgroep hoeft immers niet meer overtuigd te worden van de kwaliteit van je aanbod.

Dit idee kan leiden tot nieuwe ‘Hoe kunnen we…?’ vragen zoals; ‘Hoe kunnen we meer verkopen aan onze tevreden klanten?’, ‘Wat hebben we nodig om meer aan onze tevreden klanten te verkopen?’, ‘Wat weerhoudt tevreden klanten om meer bij ons te kopen?’ etc.

Uiteraard kun je bij deze stap ook vrij associëren. Neem gerust een zijstap bij het formuleren van je vraag (‘Hoe kunnen we tevreden klanten van onze concurrent overtuigen om bij ons te kopen?’).

Sommige vragen zullen direct leiden tot toepasbare ideeën, terwijl andere vragen vooral zullen helpen met het vinden van inzichten die je kunt gebruiken om zaken te verbeteren en/of aan te passen.

Waar kun jij meer (of andere) vragen over stellen?

.