Realiseer positieve verandering door een krachtige visie te ontwikkelen
Wil je een verandering doorvoeren in een grote organisatie, dan is het essentieel om een breed gedragen visie te ontwikkelen. Maar hoe pak je dat aan? Dat vertel ik je in dit artikel
Het belang van een gedeelde visie
Verandering begint met een visie. Een visie die zo krachtig is dat het iedereen in de organisatie motiveert om in dezelfde richting te bewegen. Een goede visie inspireert en enthousiasmeert. Zo’n visie zorgt dat betrokkenen zich willen inspannen om het geschetste ideaalbeeld te realiseren.
Het ontwikkelen van een krachtige visie is de eerste stap naar het creëren van positieve verandering. Alleen als iedereen hetzelfde voor ogen heeft kun je als één team aan de slag om het gezamenlijke beeld te verwezenlijken. Draagvlak is het fundament van succesvolle verandering. De mensen die nodig zijn om de verandering te realiseren zullen volledig achter het geschetste beeld moeten staan.
Cruciaal is dan ook dat je de visie niet laat opstellen door een klein groepje mensen aan de top. Een goede visie is een co-creatieproduct. Alleen als belanghebbenden een bijdrage hebben geleverd aan de visie (en al hun wensen, ideeën en zorgen serieus zijn genomen), kun je er zeker van zijn dat iedereen er ook echt achter staat.
Co-creatie: de basis van een goede visie
1. Luister naar de betrokkenen:
Begin met het in kaart brengen van de belangrijkste uitdagingen, behoeftes en wensen. Dit doe je door goed te luisteren. Interview betrokkenen, gebruik enquêtes en observeer de plekken en werkzaamheden die relevant zijn voor de visie. Wat frustreert mensen? Waar dromen ze van? Door de dialoog aan te gaan, verzamel je waardevolle inzichten.
Zorg voor een goede mix. Spreek mensen van verschillende leeftijden, sekse en expertise. Ga in gesprek met zowel doorgewinterde veteranen als medewerkers die pas net begonnen zijn. Zorg bovendien dat je zowel met positievelingen spreekt als met ‘haters’; de mopperkonten in de organisatie die altijd iets te zeuren hebben. Gesprekken met die laatste groep zijn wellicht iets minder plezierig, maar ze zullen feilloos blootleggen waar het aan schort in de organisatie.
2. Organiseer creatieve sessies:
Op basis van de verkregen inzichten kun je vervolgens creatieve sessies organiseren waarin iedereen zijn stem kan laten horen. Laat deelnemers in de creatieve sessies nadenken over de verschillende thema’s die je veel terug ziet komen in de eerder opgehaalde input. Noemen veel medewerkers bijvoorbeeld ‘verduurzaming’ als een belangrijk thema voor de toekomst van de organisatie, laat mensen dan in de creatieve sessie nadenken over manieren om de organisatie duurzamer te maken. Met behulp van creatieve denktechnieken kun je een grote hoeveelheid ideeën ophalen als ruwe input voor de visie. Je wilt een veelheid aan perspectieven verzamelen om tot een gebalanceerd beeld te komen.
Stel iedereen die mee wil denken in de gelegenheid om mee te doen. Aangezien je een breed gedragen visie wilt is het belangrijk om niemand uit te sluiten. Soms betekent dit dat je sessies ‘s avonds of in het weekend moet organiseren.
Zorg dat ook mensen die er niet bij konden zijn (bijvoorbeeld door ziekte of vakantie) nog hun zegje kunnen doen. Zorg dat ze hun ideeën nog ergens kwijt kunnen, bijvoorbeeld door naar een speciaal aangemaakt e-mailadres te mailen.
3. Cluster en toets de ideeën:
Cluster alle ideeën in thema’s en herschrijf deze ruwe input tot een samenhangend verhaal. Omdat je ideeën, wensen en behoeftes hebt opgehaald bij een breed scala aan betrokkenen, met elk hun eigen perspectief, zul je onvermijdelijk ook (schijnbaar) tegenstrijdige ideeën tegenkomen. Bovendien zul je, naast logische en goed onderbouwde ideeën, ook tamelijk radicale ideeën hebben opgehaald. Nuancering is dus nodig.
Breng in kaart welke onderwerpen er terugkomen in de opgehaalde input en zoek uit wie de experts zijn op deze gebieden. Heb je te maken met wilde en/of tegenstrijdige ideeën over het bouwen van een nieuw kantoorgebouw? Dan kan het verstandig zijn om een architect in te schakelen. Gaan de te nuanceren ideeën over het verbeteren van de interne trainingen? Ga dan eens in gesprek met een onderwijskundige of L&O specialist.
Toets de opgehaalde ideeën bij de deskundigen op haalbaarheid. Kan het en is het verstandig? En zo niet, hoe kan de achterliggende behoefte dan wél worden bevredigd? Mensen begrijpen best dan niet elk idee één-op-één kan worden uitgevoerd, zolang je maar zorgt dat hun onderliggende behoeftes worden geadresseerd.
Nuanceer met behulp van diverse deskundigen de visie en maak er een helder en samenhangend verhaal van. Ondersteun je verhaal met beeld.
Visualiseer en deel de visie
Deel de visie zo snel mogelijk in de organisatie en licht de visie toe voor geïnteresseerden. Organiseer een presentatie van de visie en bied betrokkenen de gelegenheid om vragen te stellen.
Een praatplaat kan enorm helpen om de grote lijnen van de visie snel te delen binnen de organisatie. Niet iedereen heeft tijd (of zin) om een document te lezen, maar een praatplaat waarin de hoofdlijnen visueel worden gemaakt zorgt al snel dat de visie gaat leven.
Een praatplaat is makkelijk te delen en zorgt dat de visie gaat leven
Het resultaat: een gedragen toekomstvisie
Door iedereen te betrekken bij het vormen van de visie, laat je zien dat je hen serieus neemt. Ze zien hun eigen ideeën, wensen, en behoeften weerspiegeld in de toekomstvisie. Dit creëert een krachtige motivatie om samen te werken aan de realisatie ervan.
De volgende stap: het concretiseren van de visie
Een visiestuk is inspirerend en geeft richting, maar er moet natuurlijk wel naar gehandeld worden om echte verandering teweeg te brengen. Daarom is het verstandig om kort na het presenteren van de visie werk te maken van concretisering: wat betekent de visie concreet in de praktijk? In een volgend artikel zal ik meer vertellen over het organiseren van een concretiseringssessie en hoe je mensen prikkelt om concrete actiestappen af te spreken. Houd de site in de gaten of laat hieronder je e-mailadres achter om op de hoogte te blijven van nieuwe artikelen.
Hulp nodig bij het ontwikkelen van een inspirerende visie?
Hulp nodig bij het ontwikkelen van een inspirerende visie? Neem dan eens contact met me op voor een kopje koffie. Ik vertel je graag over de mogelijkheden.