10 veelgemaakte brainstormfouten – Deel 3: vergeten om spelregels af te spreken voor je brainstorm

In elke organisatie wordt weleens gebrainstormd. Helaas gebeurt dit lang niet altijd even slim, waardoor de resultaten vaak tegenvallen. Daarom delen we de komende weken 10 veelgemaakte brainstormfouten die je eenvoudig kunt vermijden. In dit derde artikel: waarom spelregels essentieel zijn voor je brainstorm.

HatRabbits helpt organisaties om lastige (maatschappelijke) problemen op te lossen en ontwikkelt gedeelde visies zodat positieve verandering kan worden gerealiseerd. In beide gevallen spelen creatieve sessies een belangrijke rol. We delen graag wat we in de loop der jaren hebben geleerd.

In de vorige delen beschreven we het belang van een goede voorbereiding en een scherpe focusvraag. Dit keer: het belang van spelregels voor je brainstorm.

Waarom spelregels belangrijk zijn in een brainstormsessie

Mensen gaan er vaak ten onrechte van uit dat tijdens een brainstorm alle regels overboord gegooid moeten worden. Het resultaat: tijdsverspilling en een hoop frustratie.

Creativiteit floreert niet in een omgeving zonder regels. Integendeel. Mensen zijn het meest creatief als ze gedwongen worden om bepaalde beperkingen te accepteren. Zo zijn mensen bijvoorbeeld creatiever als je ze een tijdslimiet geeft. Het dwingt hen om hun innerlijke criticus de mond te snoeren en zorgt dat veel meer ideeën op papier belanden.

Natuurlijk moet je het niet overdrijven. Mensen te veel opjagen kan een averechts effect hebben. In ons artikel ‘Creativiteit en tijdsdruk‘ leggen we het verschil uit tussen productieve en onproductieve tijdslimieten.

Is de tijd die deelnemers hebben de enige beperking die moet worden opgelegd? Nou, nee. Om verspilling van tijd en energie te voorkomen, is het belangrijk om enkele spelregels af te spreken waar iedereen zich aan moet houden. Communiceer deze spelregels duidelijk bij de start van de sessie. Wees streng en onderneem actie zodra iemand de regels overtreedt.

In het verleden hebben we weleens waterpistolen uitgedeeld om deelnemers overtredingen van teamleden te laten corrigeren. Ik hoef waarschijnlijk niet uit te leggen waarom dat in de meeste gevallen niet aan te raden is.

Een aantal spelregels zijn eigenlijk altijd een goed idee:

Geen apparaten

Vraag deelnemers bij de start van de brainstormsessie om hun apparaten weg te leggen (tenzij het gebruik van apparaten deel uitmaakt van de sessie). Als je op een scherm kijkt, kan dat bij andere deelnemers de indruk wekken dat je niet echt geïnteresseerd bent in wat ze te zeggen hebben. Het is bovendien verleidelijk om nog even snel op een mailtje te reageren, waardoor de productiviteit van de groep omlaag gaat.

Oordeel niet

Veel mensen hebben de neiging om direct uit te leggen waarom een idee nooit gaat werken. Maar hoewel het waardevol is om de zwakke plekken van een idee in beeld te hebben, is een brainstormsessie niet de plaats voor kritiek. Als creatieve ideeën direct worden neergesabeld, zullen deelnemers al snel niets ‘geks’ meer durven te delen. Terwijl juist onorthodoxe ideeën gestimuleerd moeten worden in een brainstorm. Sta kritiek op ideeën daarom niet toe in een creatieve sessie. Een evaluatie van de ideeënoogst volgt pas later, nadat eerste een grote hoeveelheid creatieve ideeën is bedacht.

Ga voor kwantiteit

Als het op creativiteit aankomt, leidt kwantiteit tot kwaliteit. Hoe meer ideeën je bedenkt, hoe groter de kans dat je tot een briljant inzicht komt. Moedig mensen daarom aan om veel verschillende ideeën te genereren. Stop nooit bij het eerste goede idee. Er is altijd een beter alternatief.

Bouw voort op ideeën

Een idee is niet alleen goed of slecht. Ideeën moeten worden gebruikt als springplank. Luister goed naar wat anderen vertellen en gebruik wat je inspireert. Moedig deelnemers aan om alle alternatieven en variaties die in hen opkomen op te schrijven. Hoor je iets dat volgens jou nooit gaat werken? Bedenk dan hoe het wél zou kunnen.

Schrijf alles op

Deze regel lijkt vanzelfsprekend, maar het zal je verbazen hoe vaak mensen vergeten om op te schrijven wat ze in hun enthousiasme roepen. Briljante ideeën passeren in een hoog tempo de revue en als het stof eenmaal is neergedaald, realiseert men zich dat niemand iets heeft genoteerd. Niets is zo frustrerend als het niet meer terug kunnen halen van die ene briljante opmerking aan het begin van het gesprek.

Naast deze spelregels kunnen bij elke denkronde nog extra beperkingen worden opgelegd. Een blanco canvas is intimiderend, maar beperk de mogelijkheden en het wordt opeens een stuk makkelijker om creatief te zijn. Hoe zou je het probleem oplossen als we geen budget zouden hebben? En wat zou je doen als de oplossing binnen nu en een uur geïmplementeerd zou moeten zijn?

Oke, je weet nu dat je spelregels moet opstellen voor je brainstorm, en dan?

Als je de tips hierboven ter harte neemt, kun je er zeker van zijn dat jouw brainstormsessie een stuk soepeler loopt dan de gemiddelde brainstorm. Toch kan er nog vanalles misgaan. Een veelgemaakte fout is bijvoorbeeld dat men direct in de ‘brainstormmodus’ schiet. Hoe je die fout voorkomt vertel ik je in het volgende blogartikel.

Je hoeft natuurlijk niet alles zelf te doen. Als je niet vaak brainstormt kan het verstandig zijn om de hulp in te roepen van specialisten. Kun jij wel wat hulp gebruiken bij het ontwikkelen van een creatieve oplossing? Neem dan contact op voor een vrijblijvende kop koffie.