PMI – een methode om objectief ideeën te evalueren

We zijn niet half zo objectief als we zelf denken. Een idee of situatie grondig analyseren lijkt eenvoudig, maar confirmation bias zorgt dat we relevante data negeren en alleen aandacht besteden aan de argumenten die passen bij ons wereldbeeld. Wat een mazzel dat er een eenvoudig techniekje bestaat om je bevooroordeelde brein in het gareel te houden; PMI. Deze methode helpt je om snel en objectief een oordeel te kunnen vellen en zo betere beslissingen te nemen.

Confirmation bias

Ieder van ons denkt dat we verschrikkelijk objectief zijn wanneer we een idee beoordelen. We zijn ervan overtuigd dat het ons geen enkele moeite kost om alle argumenten tegen elkaar af te wegen. Helaas is dit grove zelfoverschatting.

Het objectief evalueren van een idee is niet eenvoudig. Doorgaans zijn mensen óf direct overwegend positief óf overwegend negatief over een nieuw idee. Zodra je een nieuw idee hoort, vorm je een mening. Wanneer je vervolgens begint met het evalueren van dit idee zul je automatisch zoeken naar argumenten die ‘kloppen’ bij deze mening. Als je positief bent, zoek je argumenten die bevestigen dat het inderdaad een goed idee is. Heb je echter je twijfels over een idee, dan zul je onbewust vooral zoeken naar argumenten die aantonen dat het nogal een onverstandig idee is. Deze denkfout heet ook wel ‘confirmation bias’. Je zoekt naar bevestiging van wat je al vindt. Je zoekt bewijs dat jouw mening ondersteunt en negeert alles dat niet in lijn is met wat je verwacht te vinden.

Deze hardnekkige tunnelvisie maakt een grondige evaluatie haast onmogelijk. Haast, want er is gelukkig een trucje om je brein bij de les te houden.

PMI

De PMI methode is een fantastisch medicijn tegen de confirmation bias. PMI is een verrassend eenvoudig techniekje om snel en systematisch een idee of situatie te beoordelen. De techniek is bedacht door de legendarische psycholoog Edward de Bono om mensen in staat te stellen om betere beslissingen te nemen. Met behulp van de PMI-techniek kun jij (en je team) iets van meerdere perspectieven bekijken. PMI staat voor ‘Plus’, ‘Min’ en ‘Interessant’. Dit zijn de drie rondes die je achtereenvolgens doorgaat tijdens de oefening.

Ronde 1 – PLUS

In de eerste ronde (‘plus’) mag je enkel positieve aspecten benoemen van het idee dat je beoordeelt. Je noteert alles dat goed is aan het idee. Wat is positief aan het idee? Wat zijn (mogelijke) voordelen? Negatieve opmerkingen zijn niet toegestaan in deze ronde.

Bedenk van tevoren hoeveel tijd je (als team) neemt voor het noteren van pluspunten. Het is belangrijk dat je voor elke ronde exact even veel tijd neemt. Zo voorkom je dat je alsnog vooral stilstaat bij de plus- danwel minpunten die al door je hoofd spoken.

Zelfs mensen die walgen van het idee dat wordt besproken, worden door deze opzet in de eerste ronde gedwongen om na te denken over mogelijke pluspunten. Dit effect is extra krachtig in groepen. Aangezien de meeste mensen zullen willen bijdragen, zullen zelfs ‘haters’ hun best doen om ten minste één mogelijk voordeel te benoemen.

Ronde 2 – MIN

In de tweede ronde mag je alleen maar minpunten van het idee benoemen. Wat zijn nadelen, risico’s of duidelijke minpunten van het plan? En onthoud; voor deze ronde neem je exact even veel tijd als voor de eerste ronde.

Ronde 3– INTERESSANT

Tot slot is het tijd om stil te staan bij de vraag ‘Wat is er interessant aan dit idee?’ In deze laatste ronde bespreek je alles dat niet overduidelijk positief of negatief is, maar wel aandacht verdient. Wijs op vragen die nog beantwoord moeten worden, kansen die je ziet en al het andere dat volgens jou de moeite van het delen waard is.

Waarom zoveel moeite doen?

Wanneer je eenmaal stap-voor-stap door alle drie de rondes bent gegaan, zul je een uitstekend beeld hebben van de situatie. Je zult helder voor ogen hebben wat de voordelen, nadelen en onbeantwoorde vragen zijn rondom het idee dat je hebt geanalyseerd. Niet zelden zul je beseffen dat je oordeel is gewijzigd nu je de situatie van alle kanten hebt bekeken.

PMI is een verschrikkelijk effectieve manier om allerlei ideeën en situaties op een gestructureerde en objectieve manier te beoordelen. Door vanuit meerdere hoeken naar een idee te kijken zul je tot betere beslissingen komen.

Niet alleen leidt PMI tot een objectievere evaluatie, maar het zorgt ook regelmatig dat een punt wordt uitgelicht waar anders niemand over zou hebben nagedacht. Als je alle mogelijke pluspunten van een idee in kaart hebt gebracht, dan kun je opschalen wat werkt en voortborduren op wat waardevol is. Tegelijkertijd kun je alle minpunten die je hebt ontdekt repareren. Je kunt waar nodig manieren bedenken om deze minpunten te verkleinen of zelfs te elimineren.

Probeer het uit de volgende keer dat je iets moet beoordelen. Ik hoor graag na afloop of de PMI methode je oorspronkelijke oordeel heeft veranderd!