Tunnelvisie voorkomen door je ogen te sluiten – zo zorg je voor een helicopterview
Tunnelvisie voorkomen door je ogen te sluiten
Overzicht met je ogen dicht
Start je een project wel eens met je ogen dicht? Niet typend. Niet schrijvend. Gewoon een paar minuutjes met gesloten ogen je gedachten de vrije loop laten.
Waarschijnlijk niet. Waarom zou je? Stil zitten wanneer er zo veel te doen is lijkt een belachelijk idee. Toch zou je eens moeten proberen om een paar minuten te dagdromen bij de start van een nieuw project. Het is dé manier om je creativiteit te stimuleren en alles uit je project te halen. Want geloof het of niet, het sluiten van je ogen zorgt voor een betere kijk op de situatie.
Een inzicht in Parijs
Zes jaar geleden bezocht ik Parc du Champ-de-Mars in Parijs. Wandelend door het park besloot ik dat dit de perfecte plek was om wat te lezen in mijn nieuwe boek ‘How to be an explorer of the world’ van Keri Smith. Ik vond een fijn plekje in het gras en begon, na een vluchtige blik op de Eiffeltoren, met lezen. Na slechts één pagina stopte ik weer. De schrijver droeg me op om voor vijf minuten mijn ogen te sluiten. Na deze minuten moest ik opschrijven welke geluiden ik gehoord had en wat mijn gedachten waren.
Die dag in het park zette me aan het denken. Op dat moment besefte ik dat je je brein kunt resetten. Terwijl ik mijn ogen dicht had, was ik mij namelijk compleet bewust van mijn omgeving. In dat park stond niet alleen de Eiffeltoren, maar waren ook blaffende honden, ritselende bladeren, overvliegende vliegtuigen en mensen van over de hele wereld die met elkaar spraken in allerlei verschillende talen.
Normaal gesproken focussen we alleen op het voor de hand liggende. Volkomen logisch, maar het zorgt er ook voor dat we enorm veel details missen. Veel van deze details zijn arbitrair, maar sommige kunnen van groot belang zijn.
Wanneer je aan de voet van de Eiffeltoren ligt te chillen in het gras, dan kan het natuurlijk weinig kwaad als je niet alle details van je omgeving helemaal in je opneemt. In een belangrijk project kan het gebrek aan helicopterview echter rampzalig uitpakken.
Tunnelvisie voorkomen
De meeste mensen starten een nieuw project vol enthousiasme (of, wanneer de deadline al nadert, een beetje gehaast). Ze gaan meteen aan de slag. Fantastisch! Je hebt het balletje aan het rollen gekregen. Tegelijkertijd kan deze voortvarendheid ook riskant zijn. Wanneer je direct van start gaat mis je het grote geheel. Een project starten zonder een duidelijk overzicht kan ervoor zorgen dat situaties verkeerd beoordeeld worden, waardoor kostbare fouten worden gemaakt. Als je begint zonder overzicht verval je al snel in vaste patronen. Zonde, want deze fouten zijn heel gemakkelijk te voorkomen.
Ieder project is uniek. Precies daarom is voor ieder nieuw project ook een unieke aanpak nodig.
Je vraagt je nu misschien af hoe je deze (compleet begrijpelijke) tunnelvisie kunt voorkomen. En misschien ook wel hoe je alle details gedurende het project in het zicht houdt wanneer de deadline nadert. Daar vertel ik je graag meer over.
Pauzeer om je proces te versnellen
Direct in je project duiken en overhaast implementeren werkt averechts. Om je project efficiënt aan te pakken start je met het resetten van je brein.
Begin met een mini-pauze. Een paar minuutjes opzettelijk dagdromen vergroot de kans op succes en zal je in de loop van het project veel problemen besparen.
Het effect hiervan lijkt op ‘incubatie’, het proces waarbij je het probleem opzettelijk overlaat aan je onderbewuste. De werking van incubatie is meesterlijk beschreven door James Webb Young is zijn flinterdunne boekje ‘A Technique for Producing Ideas’.
Je herkent het vast wel: je staat onder de douche, zit op het toilet of bent onderweg naar huis wanneer je opeens een briljant idee krijgt. Het lijkt toeval, maar niets is minder waar. Je krijgt deze ingevingen op deze momenten omdat je hersenen minimaal cognitief belast zijn. Om diezelfde reden is het nuttig om een korte pauze in te lassen bij de start van je project. Je ogen sluiten voor een paar minuten en je gedachten de vrije loop laten helpt je om creatiever te denken, een helikopterview te realiseren en belangrijke dingen te ‘zien’ waar je anders niet aan zou hebben gedacht.
Begin de volgende keer dat je op het punt staat om een afschrikwekkend project te starten met een pauze en volg je de volgende stappen om je brein te resetten:
Stap 1. Zet een timer op 5 minuten en sluit je ogen.
Stap 2. Visualiseer hoe jouw project eruit zal zien. Loop in gedachten de route na die je gaat ondernemen en visualiseer deze stappen richting je doel. Zoom uit en bekijk het project met een helikopterview. Wat valt je op?
Stap 3. Open na 5 minuten je ogen en schrijf je gedachten op. Denk niet te veel na en stop pas wanneer je het gevoel hebt dat alles op papier staat.
De belangrijkste dingen kunnen soms praktisch onzichtbaar zijn, juist omdat ze ‘standaard’ of ‘normaal’ lijken. Onbewust negeren we deze dingen, simpelweg omdat ze niet meer opvallen.
De korte oefening die ik hierboven heb beschreven helpt je om bij de start van je project een helder beeld te vormen van de situatie. Door even uit te zoomen kun je tunnelvisie voorkomen. Doordat je je bewust bent van de verschillende details kun je gemakkelijk anticiperen op uitdagingen en kom je met de creatieve oplossing die jouw project nodig heeft.
Doe dus je computerscherm uit, leg je pen neer, zet je telefoon op stil en sluit je ogen. Laat je gedachten de vrije loop, dagdroom erop los en reset je brein. Na afloop kun je met een heldere geest aan de slag om van jouw project een succes te maken!
Verder lezen:
Hoewel de oefening die ik hierboven heb beschreven voor een voorsprong zorgt door je een duidelijk beeld van de situatie te geven, is het natuurlijk slechts een begin. Hoe fijn zo’n begin ook is, deze vijf minuutjes zijn geen garantie voor een vlekkeloos project. Om je volledig voor te bereiden op eventuele problemen die je te wachten kunnen staan, heb ik hier nog een lijstje met andere methoden voor je: