Slaap en creativiteit – Creatieve oplossingen bedenken in dromenland

Problemen? Slaap er een nachtje over!

Wie op zoek is naar creatieve oplossingen doet er goed aan om vroeg naar bed te gaan. Slaap is namelijk het geheime wapen van veel creatievelingen. Dromen hebben aan de wieg gestaan van talloze creatieve vondsten en zouden jou weleens kunnen helpen om dat onoverkomelijke probleem in je werk op te lossen…

Zoek je creatieve oplossingen, dan zul je gekkigheid moeten omarmen

De beste ideeën leken aanvankelijk vaak raar, onlogisch of zelfs totaal onmogelijk. Hoe origineler een idee immers is, hoe vreemder het zal lijken. Voor wie echt creatieve oplossingen zoekt is het daarom essentieel om niet te snel te oordelen. Kritiek kan briljante oplossingen in de kiem smoren. Of die kritiek nu komt van een collega, je leidinggevende of dat irritante stemmetje in je achterhoofd.

Een idee heeft vaak even nodig om te rijpen. Veel geniale oplossingen beginnen als een ongepolijst (en vaak zelfs totaal onhaalbaar) idee. Als je dit soort ideeën direct afserveert, sluit je allerlei kansrijke richtingen bij voorbaat uit. Creatieve probleemoplossers snappen dat je vreemde ideeën juist moet omarmen. Op het eerste oog bizarre suggesties zijn dikwijls de bron van geweldige oplossingen.

Een hele opgave…

Helaas is het voor de meeste mensen niet zo eenvoudig om gekkigheid te omarmen. Zelfs als je weet hoe waardevol wilde ideeën kunnen zijn, is het een hele opgave om vreemde ideeën te delen of iets serieus te overwegen dat totaal idioot lijkt. Sterker nog, zelfs het BEDENKEN van wilde (zeer originele) ideeën blijkt verdomd moeilijk. Niet voor niets is het zinnetje “Ik ben nu eenmaal niet zo creatief” een veelgehoord excuus in kantooromgevingen.

Lastig dus, om in geval van nood ‘even’ creatieve ideeën te bedenken. Voor velen is het bedenken van ‘outside the box’ oplossingen een even hopeloze opgave als het schrijven van een kinderboek over quantumfysica. Gelukkig is er één moment waarop creativiteit voor niemand een probleem is…

‘s nachts is iedereen een creatief genie

Overdag hebben vrijwel alle volwassen mensen last van een interne censor. Onze prefrontale cortex (het voorste gedeelte van de hersenen) onderdrukt impulsen en filtert de informatie die niet direct relevant lijkt. Als je alle prikkels om je heen actief zou registreren zou je namelijk stapelgek worden. Daarom helpt je brein je een handje door een heleboel weg te filteren en door je te behoeven voor al te wilde gedachtes. Zo kun je je concentreren en krijg je overdag nog iets gedaan.

Bij kinderen is de prefrontale cortex nog niet uitontwikkeld, met als gevolg dat kinderen een levendige fantasie hebben en zich nergens voor schamen. Een idee is niet snel te gek voor een kleuter. Hun onderontwikkelde breintjes maken dat kinderen razend creatief zijn.

Er is één moment dat volwassenen de creativiteit uit hun kindertijd terugvinden: als ze slapen. Onze dromen worden niet gedwarsboomd door die vervelende prefrontale cortex. Tijdens de slaap schakelt de prefrontale cortex zichzelf uit. De interne censor wordt tot zwijgen gebracht en de meest wonderlijke associaties beginnen welig te tieren. Als je droomt verbaas je je nergens meer over. De meest bizarre taferelen sla je gade alsof het de normaalste zaak van de wereld is.

Niet gek dus, dat in de geschiedenis talloze voorbeelden zijn te vinden van creatieve ideeën die hun oorsprong vonden in een droom; niet alleen originele verhalen zoals ‘Het monster van Frankenstein’ en ‘Dr. Jekyll and Mr. Hyde’, maar ook iconische liedjes als ‘Yesterday’ (van Paul McCartney) en ‘Satisfaction’ (van The Rolling Stones), en zelfs de sciencefiction-klassieker ‘The Terminator’.

De Franse dichter St. Paul Boux ging naar het schijnt zelf zover om een bordje op zijn slaapkamerdeur te hangen zodra hij naar bed ging met de tekst: NIET STOREN: DICHTER AAN HET WERK.

Natuurlijk zijn er ook creatieve geesten geweest die hun innerlijke criticus de mond snoerden met behulp van verdovende middelen (zoals alcohol), maar als je de ideeënmachine in je bovenkamer niet vroegtijdig wilt verslijten kun je toch beter kiezen voor een goede nacht slaap.

“Ik slaap er nog een nachtje over”

Ergens een nachtje over slapen is dus daadwerkelijk een goed idee. Door ergens ‘een nachtje over te slapen’ kun je beter tot een goede oplossing komen. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mensen beter in staat zijn om raadsels op te lossen als ze de kans krijgen om eerst in hun remslaap te komen (te dromen). Sara Mednick, een neurowetenschapper aan de University of California verklaart de boost die dromen geeft aan het probleemoplossend vermogen als volgt: Tijdens het dromen worden we blootgesteld aan een overdaad aan verrassende verbanden en vreemde ideeën. De meeste van deze nieuwe ideeën zijn onbruikbaar, maar soms vinden we in alle nieuwe verbanden onze oplossing.

Denk vlak voor je gaat slapen dus nog even goed na over het probleem dat je moet zien op te lossen. Tijdens je slaap zal je brein met deze uitdaging aan de slag gaan. Dikke kans dat je ’s ochtends vroeg opstaat met de briljante nieuwe ingeving waar je naar op zoek was!

Geen tijd om een uiltje te knappen?

Het kan natuurlijk dat een probleem zó urgent is dat het niet haalbaar is om er een nachtje over te droomstormen. Je leidinggevende zal je misschien ook raar aankijken als hij of zij je middenin een crisis aantreft terwijl je ligt te pitten in een hoekje. Gelukkig kun je je interne criticus ook uitschakelen zonder een bezoekje aan dromenland.

Omdat de meeste mensen van nature niet (meer) zo creatief zijn als kleine kinderen, heb je een truc nodig om jezelf tot originele ideeën en verrassende invalshoeken te brengen. Om je creativiteit naar boven te halen kun je gebruik maken van ‘creatieve denktechnieken’; slimme psychologische techniekjes waarmee iedereen vernieuwende ideeën en slimme oplossingen kan bedenken. Zo kun je jezelf dwingen om vreemde combinaties te maken, door vanuit een willekeurige afbeelding of een willekeurig spreekwoord na te denken over creatieve oplossingen. Ook kun je jezelf forceren om met gekke ideeën te komen, door weg te strepen wat essentieel lijkt of door na te denken over verergeringen.

Deze denktechnieken zullen aanvankelijk onwennig zijn, maar oefening baart kunst. Hoe vaker je gestructureerd op zoek gaat naar creatieve oplossingen, hoe soepeler de oefeningen zullen gaan.

Benieuwd hoe jij met behulp van slimme technieken tot creatieve oplossingen kan komen in jouw werk? Bekijk ons trainingsaanbod of neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

 

Bronnen:

Op de hoogte blijven? Schrijf je nu in

Laat hier je naam en e-mailadres achter.


We zullen je via dit e-mailadres op de hoogte houden van onze nieuwste artikelen.
Recommended Posts

Leave a Comment

Start typing and press Enter to search

trendonderzoek met behulp van een evidence wall